ป่าชายเลนบ้านเปร็ดใน เที่ยวป่าชายเลนเมืองตราด

บ้านเปร็ดในเป็นชุมชนชายฝั่งทะเลในจ.ตราด ชาวบ้านตั้งรกรากกันมานาน ส่วนใหญ่ทำอาชีพประมงพื้นบ้านและเกษตรกรรม ทั้งทำนาข้าว ปลูกสวนยาง สวนผลไม้ และเลี้ยงกุ้ง โดยมีป่าชายเลนผืนใหย่อยู่ต่อเนื่องจากหมู่บ้านจนจดชายทะเล

ในปี พ.ศ.2489 เริ่มมีการสัมปทานป่าชายเลนบ้านเปร็ดใน กระทั่งถึงปี พ.ศ.2525 ชาวบ้านพบว่ามีการตัดไม้นอกพื้นที่สัมปทาน และยังไม่มีการปลูกทดแทน ผู้นำชุมชนจึงนำชาวบ้านคัดค้านนายทุนที่เข้ามาสัมปทาน ต่อมาบริษัทสัมปทานมีโครงการพัฒนาป่าชายเลน ทว่ากลับขุดคันคูน้ำกั้นน้ำเค็ม จนทำให้ระบบนิเวศป่าชายเลนเสียหายต้นไม้จำนวนมากตายเนื่องจากน้ำท่วมขัง และพื้นที่บางส่วนถูกแปรสภาพเป็นนากุ้ง ชาวบ้านจึงลุกขึ้นต่อสู้เรียกร้องจนสามารถเปิดประตูระบายน้ำให้น้ำทะเลไหลเข้ามาหมุนเวียนเช่นเดิม และป้องกันการบุกรุกที่ของนายทุน พร้อมยังช่วยกันฟื้นฟูป่าที่เสื่อมโทรมด้วย

ต่อมาชาวบ้านเปร็ดในยังต้องเผชิญกับมลพิษจากน้ำเสียในนากุ้ง ทำให้สัตว์น้ำลดจำนวนลงจนไม่พอเลี้ยงครอบครัว ส่วนพวกที่ทำนากุ้งก็ต้องเผชิญกับสภาวะขาดทุน นอกจากนี้ยังมีการลักลอบตัดไม้และเรืออวนลากเข้ามาคราดหอยแครง ซึ่งทำลายหน้าดินอันเป็นแหล่งขยายพันธุ์ของสัตว์น้ำ

จนถึง พ.ศ. 2537 เมื่อสัมปทานป่ายุติ ผู้นำชุมชจึงชักชวนให้ชาวบ้านอนุรักษ์ธรรมชาติอย่างจริงจัง โดยเชื่อมโยงการทำมาหากินเข้ากับการฟื้นฟูสิ่งแวดล้อม จัดชุดลาดตระเวนป้องกันคนลักลอบตัดไม้และเรืออวนลากอวนรุน รวมทั้งปลูกป่าขึ้นทดแทน จนกระทั่งมีป่าชายเลนที่ชุมชนบ้านเปร็ดในดูแลตั้งแต่คลอง 1 – 12 รวมเนื้อที่ประมาณ 12,000 ไร่ โดยจัดตั้งศูนย์การเรียนรู้ป่าชายเลนบริเวณปากคลอง 7 

ชมธรรมชาติป่าชายเลน
กลุ่มอนุรักษ์ฯ บ้านเปร็ดในได้สร้างทางเท้าสำหรับเที่ยวชมป่าชายเลยบริเวณคลอง 7 เป็นระยะทาง 2 กม. เดินได้สะดวกไปตามสะพานปูนสลับกับทางเดินบางช่วงยกสูงเป็นสะพานไม้ข้ามคลองเล็กๆ สัมผัสความสมบูรณ์ของธรรมชาติได้ตลอดทางจนถึงชายฝั่งทะเล มีพันธุ์ไม้ชายเลนหลายสิบชนิดให้ศึกษา โดยมีป้ายชื่อบอกไว้ชัดเจน ไม่ว่าจะเป็นโกงกางใบเล็ก พังกา หัวสุมดอกแดง ฝาดดอกขาว-ดอกแดง โปรงแดง ถั่วขาว ตาตุ่มทะเล ตะบูนขาว ตะบูนดำ ฯลฯ สามารถสังเกตความเปลี่ยนแปลงของระบบนิเวศในป่าได้ทั้งเวลาน้ำขึ้นและน้ำลง

ในป่าชายเลนยังเป็นถิ่นอาศัยของนกหลายชนิด มีทั้งนนกสีสวยอย่างนกกินเปรี้ยว นกกินปลีคอสีทองแดง นกกินปลีคอสีม่วง ตลอดจนนกยาง เช่น นกยางเปีย นกยางเขียว นกยางกรอก บนพื้นเลนยามน้ำลดจะเต็มไปด้วยปลาตีนและปูก้ามดาบจำนวนมากที่มีขนาดและสีที่ต่างกัน ช่วยเติมสีสันและสร้างชีวิตชีวาให้แก่ผืนป่า

นอกจากเดินตามเส้นทางศึกษาธรรมชาติแล้ว นักท่องเที่ยวยังสามารถล่องเรือชมป่าชายเลนได้ด้วย โดยเรือหางยาวจะพาเลียบคลองสายหลักของป่าชายเลนบ้านเปร็ดในที่มีอยู่ถึง 12 คลอง ริมฝั่งจะหนาแน่นด้วยพันธุ์ไม้ชายเลนไม่ต่างจากเส้นทางบก โดยเฉพาะต้นโกงกางที่มีมากที่สุด มองเห็นรากหายใจระเกะระกะ แสดงจุดเด่นของพันธุ์ไม้ในป่าชายเลนได้ชัดเจน ขณะที่บนต้นสูงใบเขียวทึบก็เต็มไปด้วยฝักยาวปลายแหลมเตรียมร่วงลงสู่พื้นเลนเพื่อเติบโตเป็นต้นใหม่

เรือหางยาวจะพาล่องออกสู่ปากคลอง มองเห็นท้องทะเลตราดที่มีเกาะช้างตระหง่านอยู่เบื้องหน้า ก่อนเลียบชายฝั่งกลับเข้าคลองสายอื่นต่อไป